Blogreeks In het Oog van de Storm: Van kwetsbaarheid naar verbondenheid

Weblogs

De coronacrisis raakt ons allemaal. Zowel de gezondheid van onszelf en onze dierbaren als de manier waarop wij met elkaar samenleven. Waar hoopvolle nieuwe initiatieven en samenwerkingsrelaties ontstaan, bekruipt ons tegelijkertijd het gevoel dat er een mondiale crisis gaande is die zijn weerga niet kent. Dit zorgt eroor dat een veelheid aan maatschappelijke vragen nu urgenter zijn dan ooit tevoren. In deze speciale blogreeks reflecteren raadsleden op de maatschappelijke vragen die de coronacrisis teweeg bengt.

Beeld: ©RVS

Van kwetsbaarheid naar verbondenheid

Het woord kwam opvallend vaak voor in de 4.684 reacties op de brede raadpleging waarmee we ervaringen uit de coronacrisis wilden ophalen: kwetsbaarheid. Een begrip waaraan in relatie tot die crisis op verschillende manieren invulling kan worden gegeven. In de eerste plaats natuurlijk in die zin dat mensen zich zorgen maken over hun gezondheid, zich eenzaam voelen en onzeker zijn door de uitgestelde reguliere zorgbehandelingen. Daarnaast is er het perspectief van ouderen in verpleeghuizen, mensen die hun baan verliezen en kwetsbare gezinnen. En niet in de laatste plaats is er de kwetsbaarheid van ons zorgsysteem, samenleving en van onze economie.

De gezondheidszorg staat nu volledig in het teken van de crisis. Dat is logisch, maar het raakt ons persoonlijk, systemisch en in onze relatie met anderen enorm hard. Het is daarom zaak ook nu al na te denken over hoe we de toekomst na de crisis gaan vormgeven. De & tussen volksgezondheid en samenleving heeft zelden meer centraal gestaan dan nu. Juist in die samenleving zien we nu ook iets heel waardevols gebeuren. We zien veerkracht. Er is begrip, mensen zijn behulpzaam en willen een bijdrage leveren in deze onzekere en kwetsbare tijd. We zien een enorme herwaardering voor vitale beroepen, en terecht.

Maar we zien meer. Bijna 4.000 respondenten uit onze raadpleging gaven aan dat ze in hun naaste omgeving initiatieven zien bloeien. Die lopen uiteen van bellijnen met coronamaatjes tot een berenjacht voor kinderen. Mensen in buurten kijken meer naar elkaar om. Ze doen boodschappen voor ouderen en bieden zich aan als oppas voor jonge kinderen. Allemaal voorbeelden die laten zien dat we in tijden van kwetsbaarheid altijd nog elkaar hebben. 

Veerkracht zien we ook in de zorg. Veel zorgaanbieders nemen spontaan verantwoordelijkheid. Er is meer eigenaarschap en men gaat verbanden aan die voorheen verre van logisch waren. Het aanpassingsvermogen van zorg en ondersteuning is groot en de ruimte voor innovatie, creativiteit en ondernemerschap wordt ten volle benut. We zijn vaker solidair en collegiaal. De kwetsbaarheid in de zorg fungeert steeds vaker als katalysator voor verbondenheid.

Dit is de samenleving die we voor de toekomst willen behouden. Een samenleving waarin ‘minder het nieuwe meer’ is. Een samenleving waarin niet sociale distantie de norm is, maar een andere manier van sociale verbondenheid. Minder fysiek contact, maar wel meer waardevol contact. Minder gehaast, meer genietend van wat we samen hebben.

Het is aannemelijk dat in de komende jaren periodes van meer en minder vrijheid in de samenleving zich zullen afwisselen. De onzekerheid die daarmee gepaard gaat, vraagt om een integrale afweging van sociale en gezondheidsrisico’s. Op adaptief bestuur en een samenleving die hier samen op anticipeert. Een periode die zeker angst, onzekerheid en spanning zal geven. Maar die ook een positieve keerzijde kan hebben in meer ervaren rust, meer waardevolle contacten en meer waardering voor wat ons lief is. Op individueel niveau zal iedereen zijn eigen integrale afweging moeten maken tussen sociale en gezondheidsrisico’s. Ons advies daarbij is: stel jezelf vanuit de kwetsbaarheid die je nu ervaart de vraag: ‘Wat wordt mijn minder en wat wordt mijn meer?’ De balans tussen die twee schetst de contouren voor de nieuwe samenleving, een samenleving die ons sterker maakt.


Jet Bussemaker en Stannie Driessen, voorzitter en directeur RVS

Lees alle weblogs in de reeks 'In het oog van de storm' over de coronacrisis

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

  • Zoals omschreven, zal de toekomst anders liggen dan we gewoon waren,
    ik denk ook dat er daardoor veel positieve signalen waar te nemen zijn.
    de zorg voor elkaar, buren, ouderenzorg , geen angst, maar verstandelijk redeneren hoe we op elkaar kunnen letten en zorgen.
    We zijn een rijk land met wat minder valt ook goed te leven.
    door al deze gebeurtenissen hebben we misschien wel geleerd te ervaren wat echt belangrijk is.

    Van: Dhr. Aois de Bakkerl | 09-07-2020, 13:56

  • Wat wordt mijn minder en wat wordt mijn meer?!
    Deze vraag heb ik mij tijdens mijn hele leven telkens gesteld, wanneer ik vond dat ik veranderingen aan moest brengen in de zorg die mij werd verleend.
    In de afgelopen coronamaanden was ik verbaasd dat ik op rozen zat: een mantelzorger/informele zorgverlener die meer tijd + aandacht had, formele zorgverleners die mij niet in de steek lieten en een perspectief-verdieping voor mijzelf als 'teambegeleider'!!!

    Van: Margreet Jonkers-van Gunsteren | 08-07-2020, 12:58

  • goed initiatief.

    Van: aart beijst | 13-05-2020, 19:44

  • Geachte mevrouw, mijnheer,

    Ik heb de enquete ingevuld t/m vraag 21, zowel op Google Chrome als op Firefox maar ik wordt steeds weer teruggeleid naar vraag 16 die niet zou kloppen. Ik word hier moedeloos van want de vorige keer lukte het volgens mij ook niet.

    Met vriendelijke groet,

    Gonny Maree-Zuiderwijk
    Bijsselseweg 11-50
    8256RE Biddinghuizen
    0321-333012/06-55575671

    Van: Gonny Maree-Zuiderwijk | 12-05-2020, 23:00

  • Ik heb slechts een uiterst beperkte visie gezien bij alle verantwoordelijken en degenen, die zich als deskundigen hebben opgeworpen of gepresenteerd.
    Hoeveel Corona-patiënten hebben zij met succes behandeld ?
    Welk effectief behandelprogramma hebben ze opgezet?
    Op grond van evidence-based-medicine, die zij pretenderen te praktiseren, zijn zij ter plekke van hun deskundigheid ontdaan.
    Dat er daarentegen door anderen, die niet gehoord worden, wel gunstige behandelresultaten geboekt zijn, moet, omdat zij niet tot de selecte groep "deskundigen" horen, buiten beschouwing blijven.
    Waar staat dat in het rapport ?

    Van: Adri van der Marel | 12-05-2020, 21:27

  • Wat ik merk in deze tijd, is vooral angst bij ouderen om besmet te worden. Zeker als men niemand om zich heen heeft. Maar ook veel schrijnende gevallen van thuiswonende alleenstaande oudere met dementie. Alles wat hen een beetje bij de tijd kon houden, is weggevallen. Zoals dagbesteding ( zorgboerderij) buurtbingo, vrijwillige hulpdienst bezoekjes/uitjes, enz.
    Je kunt dan wel vanalles bedenken om dit te verzachten met bijvoorbeeld: Kaarten sturen en/of een telefoongesprek voeren samen. Maar men blijft toch ontzettend eenzaam in deze tijd en vaak ook nog in de war. Erg om dan niets te kunnen ondernemen.

    Van: ineke van breugel-dekkers | 12-05-2020, 20:05

  • In uw artikel geeft u zeer huist aan 'Dit is de samenleving voor de toekomst die we willen behouden'. Van nature optimistisch gestemd hoop ik dit van harte. In alle misère en persoonlijk leed dat mensen treft, hoop ik uit de grond van mijn hart dat we lering trekken uit deze periode. ten aanzien van hoe wij omgaan met elkaar, met onze omgeving, de natuur, de economische structuur en globalisering die dus nu niet zo zaligmakend blijkt te zijn. Ik hoop het zo. Bijvoorbeeld dat Europa medicijnfabrieken en fabrieken voor medische hulpmiddelen in bijvoorbeeld Spanje, Griekenland, Portugal of Italië gaat opzetten. Misschien duurder in productie maar we winnen op vervoerskosten milieu als we al die spullen niet meer uit China hoeven te halen. De bezinning ook op het credo van economische groei. We zijn immers een keer uitgegroeid, m.a.w. genoeg is genoeg. Ik hoop het zo en tegelijkertijd vrees ik met grote vreze. Maar ja: hoop doet leven!

    Van: Karel Bruinsma | 12-05-2020, 19:10

  • geen toevoeging op het voorgaande

    Van: Brueren | 12-05-2020, 18:26

  • Ik ga er niet van uit dat de norm minder fysiek contact gaat worden. Bovendien door welk kabinet is de zorg volledig afgebroken. Wat een schijnheiligheid allemaal!

    Van: Jennie Ploeg | 12-05-2020, 16:28