Met de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen op de plank bereidt politiek en ambtelijk Den Haag zich voor op de formatie na de verkiezingen van 22 november 2023. Als strategisch adviesorgaan voor regering en parlement & inspirerend raadgever voor Nederland is een aantal van onze adviezen extra relevant voor de aankomende periode. De afgelopen tijd hebben wij adviezen geschreven over onderwerpen die in veel programma’s terugkomen: bestaanszekerheid, eerstelijnszorg, het zorgstelsel en het belang van de regio. Onderstaande adviezen zijn hier een selectie van.

Relevante adviezen:

Contact
Wilt u in het kader van de verkiezingen meer informatie, omdat u bijvoorbeeld meer wilt weten over één specifieke transitie of aanbeveling? Of omdat u één van de Raadsleden wilt uitnodigen voor een debat? Neem dan contact op met Tries van Tintelen.

Belangrijkste adviezen & aanbevelingen

Met het oog op de formatie willen wij hier kort de voornaamste aanbevelingen samenvatten die voortkomen uit de onderstaande adviezen. Bekijk de uitgebreide adviezen en aanbevelingen via de links.

Elke regio telt!:
Regio’s in Nederland verschillen aanzienlijk van elkaar. Verschillen in bijvoorbeeld landschap en regionale cultuur geven Nederland karakter, maar veel andere verschillen tussen regio’s zijn onwenselijk. Het tegengaan hiervan vergt stevige veranderingen in het rijksbeleid.

Belangrijkste aanbevelingen:
Voor het realiseren van brede welvaart in heel Nederland.

  • Herijk de reguliere beleids-en investeringslogica van het Rijk;
  • Investeer in langjarige programma’s voor regionale ontwikkelingen;
  • Werk aan vitale relaties tussen regio’s en rijksoverheid.

Op onze gezondheid:
De volksgezondheid staat onder druk. Dit is een zorgelijke ontwikkeling. Om het tij te keren moeten we sociale determinanten van gezondheid centraal stellen in de zorg voor de volksgezondheid, ofwel publieke gezondheidszorg. Denk hierbij aan wonen, werk, inkomen, onderwijs en leefomgeving. Aandacht voor leefstijl en gedrag alleen is onvoldoende omdat dit vaak symptomen zijn van onderliggende maatschappelijke oorzaken.

Belangrijkste aanbevelingen:

  • Stel de verbetering van sociale gezondheidsdeterminanten centraal;
  • Veranker wettelijke gezondheidsdoelen;
  • Stel een regeringscommissaris voor de volksgezondheid aan;
  • Zorg voor structurele en toereikende aantallen mensen en middelen.  

De basis op orde:
Een sterke, goed functionerende eerstelijnszorg is van groot belang voor de samenleving. Echter staan een aantal essentiële waarden en functies van eerstelijnszorg momenteel onder druk. De Raad vindt dit zorgelijk en stelt dat anders kijken naar en anders organiseren van eerstelijnszorg noodzakelijk en urgent is. Dit advies stelt hiervoor 4 uitgangspunten voor.

Belangrijkste aanbevelingen:

  • Erken in woord én daad dat eerstelijnszorg van cruciale waarde is voor de samenleving;
  • Versterk de functies en waarden van de eerstelijnszorg door innovatie en aanpassing aan de huidige tijd;
  • Werk wijkgericht met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen;
  • Ga uit van de kracht van de samenleving en ondersteun zo nodig professioneel. 

Met de stroom mee:
Met het huidige zorgstelsel krijgen burgers niet de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben. Dit geldt nu al voor groepen die veel én verschillende typen zorg gebruiken, maar zal in de toekomst voor steeds meer mensen gelden. Het huidige zorgstelsel draagt in belangrijke mate bij aan dit probleem. Daarom geeft het advies ‘Met de stroom mee’ aan wat er moet veranderen in het zorgstelsel om goede zorg voor iedereen toegankelijk te houden. Dit advies bevat drie transities met concrete voorstellen die noodzakelijk zijn voor een toekomstbestendig zorgstelsel.

Belangrijkste aanbevelingen:

  • Van concurrentie en fragmentatie naar samenwerking en vereenvoudiging;
  • Van individuele verantwoordelijkheid naar gedeelde verantwoordelijkheid;
  • Van gefixeerd en gesloten naar open en leren.

Uitgelicht

Voorzitter Jet Bussemaker ging met Follow the Money in gesprek over systeemfouten in het zorgstelsel. En wat er moet veranderen om die fouten te doen verdwijnen. "Dat is nodig, omdat de doelstellingen uit het stelsel niet meer goed in balans zijn."

Beluister het hier terug. 

Bij 'Dit is de dag' sprak voorzitter Jet Bussemaker over hoe we de zorg toegankelijk, solidair en betaalbaar kunnen houden. En welke keuzes daarvoor nú nodig zijn. 

Keuzes zijn namelijk hard nodig; het publieke belang van zorg komt niet meer tot zijn recht. Momenteel wordt te veel gewicht gegeven aan kwaliteit en betaalbaarheid, en delft toegankelijkheid het onderspit. De toegankelijkheid van zorg staat daardoor momenteel in acceptabele mate onder druk.

In de uitzending benadrukte Bussemaker dat de keuzes niet makkelijk zijn, en deze vragen om verder politiek en maatschappelijk debat. 


Meer weten? Lees ons advies 'Met de stroom mee'. En luister het fragment hier terug.

Bij Spraakmakers Op1 sprak onze voorzitter Jet Bussemaker over keuzes die gemaakt moeten worden om de zorg in de toekomst zo goed mogeliijk te organiseren. Hierbij is het belangrijk dat goede praktijkinitiatieven, waarbij verschillende partijen vaak actief de samenwerking opzoeken, de stroom mee krijgen. "Ik zie mooie voorbeelden waarbij burgers, professionals en bestuurders samen nadenken: hoe kunnen we dit beter organiseren en welke pijnlijke keuzes moeten we daarvoor maken, bijvoorbeeld om iets niet langer te doen."

Beluister hier de volledige audio terug.

In een nieuw blog van Zorgvisie spreken onze raadsleden Godfried Bogaerts en Erik Dannenberg over het belang van werken aan bestaanszekerheid binnen onze zorg. Bestaanszekerheid draagt bij aan een goede gezondheid. Ruim 100.000 Nederlanders ervaren maandelijks moeite met rondkomen en het aantal voedselbanken in ons land stijgt. Rondom de huidige verkiezingscampagne blijft bestaanszekerheid een belangrijk thema. 'Bestaanszekerheid is ook een voorwaarde om mee te kunnen doen in de samenleving, en daarmee randvoorwaarde voor een goede gezondheid'.

Lees hier meer over de blog.