Eindejaarspublicatie (On)verschillig?

Racisme en discriminatie in de zorg en ondersteuning is een thema waar we niet (on)verschillig over kunnen blijven: 1 op de 5 zorgverleners ondervindt discriminatie. Dat leidt niet alleen tot verminderd werkplezier of gevoelens van frustratie, maar is zelfs een reden voor zorgverleners om de sector te verlaten. Dat is extra pijnlijk in de context van oplopende personeelstekorten. Desondanks lijkt het in de praktijk lastig om racisme en discriminatie aan te pakken. Zo kan het tegengaan van discriminatie schuren met de zorgplicht van zorgorganisaties en hebben veel organisaties geen of onvoldoende mechanismen voor het inzichtelijk maken en tegengaan van discriminatie op de werkvloer. Hierover gaat onze eindejaarspublicatie '(On)verschillig?'

Verschillen doen ertoe

Het hardnekkige probleem van het tegengaan van racisme is illustratief voor de bredere uitdaging om zorg en ondersteuning inclusiever te organiseren. Dat is namelijk noodzakelijk, maar ook ingewikkeld. De noodzaak is helder. Verschillen doen ertoe in onze samenleving en zeker ook in de zorg en ondersteuning. Hoe je eruitziet, waar je vandaan komt, van wie je houdt en welke opleiding je hebt gevolgd heeft invloed op de kans die je maakt op het ontvangen van goede, passende zorg. Hoewel iedereen die in Nederland verblijft recht heeft op goede zorg en ondersteuning, is dat dus lang niet voor iedereen een realiteit.

Niet eenvoudig

Mensen die afwijken van dominante normen ontvangen vaker minder goede en minder doelmatige zorg en leven daardoor minder lang in goede gezondheid. Dat is niet alleen onrechtvaardig, maar in de context van toenemende schaarste ook schadelijk voor de houdbaarheid van de zorg. Desondanks is het inclusiever organiseren, en dus het recht doen aan verschillen, in de praktijk niet altijd eenvoudig te realiseren,. We hebben meer kennis nodig over de invloed van maatschappelijke verschillen op de gezondheid en een scherper bewustzijn van de manier waarop deze verschillen zich manifesteren in de praktijk. Maar we moeten bovenal overgaan tot handelen. Bijvoorbeeld door na te denken over de rol van ervaringskennis, door discriminatie en uitsluiting zichtbaar en bespreekbaar te maken in de organisatie en door kritisch te kijken naar bestaande normen en protocollen. Dat kan ongemakkelijk en lastig zijn, omdat inclusiever organiseren eigen privileges, vooroordelen en onbesproken normen zichtbaar maakt en ter discussie stelt.

In deze eindejaarspublicatie gaan we dieper in op een aantal kernthema’s uit ons essay Passende zorg is inclusieve zorg, door de uitdaging van het inclusiever organiseren van zorg en ondersteuning in de praktijk te laten zien. Die uitdaging kan gevat worden in de titel van deze bundel: (On)verschillig? Of met andere woorden: wanneer doen verschillen ertoe voor het bieden van goede zorg en wanneer juist niet?

Beeld: ©RVS

RVS-voorzitter Jet Bussemaker heeft een eerste exemplaar van de eindejaarspublicatie aan plaatsvervangend secretaris-generaal Abigail Norville overhandigd.

Download of bestel de publicatie

Via deze link is de publicatie te downloaden of te bestellen.