Blogreeks In het Oog van de Storm: Stel in verpleegzorg het cliëntperspectief voorop, ook in crisistijd

Weblogs

Tijdens de coronacrisis is in verpleegzorg het cliëntperspectief ten diepste genegeerd, vindt Iris van Bennekom-Stompedissel. Als bestuurder van de WilgaerdenLeekerweideGroep en lid van de RVS KennisRing is zij ervan overtuigd dat tijdens een tweede virusopleving meer rekening moet worden gehouden met de inbreng van bewoners en naasten bij de organisatie in verpleeghuislocaties.

Beeld: ©RVS

Toen de coronacrisis begon, waren we net 2 maanden gefuseerd en binnen een week had iedereen het over 'ons'. Dat doet een crisis. Het heeft mij verbaasd hoe wendbaar onze organisatie bleek te zijn. We besloten op een zondag tot de crisisaanpak en die was op maandag geëffectueerd. Maar toen de lockdown kwam, wisten we dat het de stilte voor de storm was. Die storm kwam ook en sloeg in als de bliksem.

De eerste vragen waren: kunnen mensen naar de IC en hebben we persoonlijke beschermingsmiddelen? Aan quarantainemaatregelen zijn we als verpleegzorg gewend, maar niet in de mate waarin ze nu nodig waren. De boodschap 'Blijf thuis want je kunt de oorzaak zijn' hakte erin bij onze medewerkers. Het leidde ook tot veel onduidelijkheid toen de maatregelen weer versoepeld werden. De strakke protocollen waren makkelijker dan loslaten.

Als bestuurder heb ik daarom gezegd dat we onze cliënten niet hun kwaliteit van leven kunnen afnemen. Als er iets gebeurde, zei ik, was dat mijn verantwoordelijkheid als bestuurder.

Als er iets gebeurde, zei ik, was dat mijn verantwoordelijkheid als bestuurder

Het cliëntperspectief is ten diepste genegeerd

Naarmate het bezoekverbod voor verpleegzorg langer duurde, werd het zwaarder om vol te houden. Binnen zitten en uit het raam kijken naar een draaiorgel lijkt leuk, maar is eigenlijk te triest voor woorden. Achteraf hadden we eerder ontmoetingsruimten kunnen creëren – ik ben persoonlijk tegen het bezoekverbod want het is een enorme aantasting van kwaliteit van leven – maar we dachten dat het maar een paar weken zou duren. Het duurde echter veel langer en het cliëntperspectief is ten diepste genegeerd. Met de beste bedoelingen, maar de cliënten is niets gevraagd.

Bij het Outbreak Management Team zaten ze niet aan tafel. We hebben ons best gedaan in huis toch nog een vorm van samenleving in stand te houden, maar we hadden echt veel eerder alternatieven kunnen inzetten om te zorgen dat het maatschappelijk leven enigszins intact bleef.

Er is nu veel leegstand

Er is nog steeds veel onduidelijkheid. Over de effectiviteit van persoonlijke beschermingsmiddelen bijvoorbeeld. Die er overigens ook wel echt moeten zijn, wat natuurlijk veel te lang niet het geval was. We zien nu dat mensen bang zijn. Er is nu veel leegstand, want de gedachte is: als ik mijn moeder nu naar een instelling breng ben ik haar kwijt.

Toch is dat maar de helft van het verhaal, want in de wijk worden mensen vaak juist aan hun lot overgelaten omdat ze afhankelijk zijn van de aanwezigheid van een thuiszorgteam en van een huisarts die in staat is de situatie te herkennen.

Protocollen moeten niet de overhand krijgen

Mensen zullen zeker terugkeren naar verpleegzorglocaties, daaraan twijfel ik niet. We moeten alleen wel nadenken over de vraag hoe we het leven daar nu inrichten. 'Zo thuis als mogelijk' betekent overdag bij elkaar in een woonkamer en dat is nu juist een grote besmettingshaard.

Het is echt wenselijk dat we het daar over hebben, als sector maar vooral ook met bewoners en naasten. Het vraagt om meer aandacht voor advance care planning. Welke risico's is een bewoner bereid om te nemen om zoveel mogelijk het leven te kunnen voortzetten zoals hij dat altijd gewend was?

Welke risico’s is een bewoner bereid om te nemen om zoveel mogelijk het leven te kunnen voortzetten zoals hij dat altijd gewend was?

Wat daarbij niet mag gebeuren, is dat de protocollen de overhand krijgen, want dan leveren we in op professionele autonomie en cliëntgerichtheid. Als door een nieuwe uitbraak opnieuw beperkende maatregelen noodzakelijk zijn, moeten die mede vanuit het cliëntperspectief worden genomen.

Iris van Bennekom-Stompedissel, bestuurder WilgaerdenLeekerweideGroep en lid RVS KennisRing

Lees alle weblogs in de reeks 'In het oog van de storm' over de coronacrisis

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

  • Bij besluiten in geval van een noodsituatie, die de gehele bevolking aangaat, dienen de noden van de gehele bevolking in aanmerking te worden genomen.
    Als er gebrek is aan inzicht omtrent de juiste oorzaak van de noodsituatie zal in overleg, waaraan meerdere vertegenwoordigers deel nemen, de juiste beslissingen genomen moeten worden om de beste uitkomst te creëren.
    Daarbij speelt een goede communicatie onderling en naar buiten een belangrijke rol.

    Van: E.T.M. van der Gulik | 08-07-2020, 19:14

  • Helemaal mee eens, de cliënten mogen nooit meer opgesloten worden!!
    Groetjes Carin

    Van: Carin Vaessen- Geerlings | 08-07-2020, 13:23

  • Dit blog is uit mijn hart gegrepen. Het is goed dat bestuurders als Iris van Bennekom dit geluid laten horen. Ik weet dat heel veel bestuurders in de langdurige zorg er zo over denken. Jaren hebben we gestreden voor terugkeer van de menselijke maat, om te zien hoe dit uitgangspunt in maart bruut over boord werd gegooid. En dank aan Frederike Luchtenberg. Menselijk perspectief ipv clientperspectief, die houden we er in!

    Van: Carin Gaemers | 06-07-2020, 13:01

  • Prachtig verwoord en wat een dappere reflectie. Dank je.
    Misschien helpt het ook een beetje wanneer we het met elkaar hebben over het menselijk perspectief ipv. het clientperspectief. De zorgen over leegstand nopen tot gesprekken. Want ja, wie wil er nog opgesloten worden.....het zal gaan over zingeving ook met alle mensen in de wijken, met de mensen die zelfstandig wonen in of juist buiten een zorginstelling. Wat maakt het leven de moeite waard om te leven en hoe kunnen we met ons allen daar zorg voor dragen.

    Sociaal Werker.

    Van: Frederike Lunenberg | 22-06-2020, 17:30

  • Een mooie en zinvolle reflectie op de besluitvorming in crisistijd.

    Van: JoepSteffes | 21-06-2020, 10:57