Gezondheidsrisicos voorzien, voorkomen en verzekeren

Er is zowel bij het publiek als in de politiek een sterk groeiende aandacht voor de risico’s van veel ontwikkelingen voor de individuele en collectieve gezondheid. De afgelopen jaren zijn we opgeschrikt door bedreigingen van de gezondheid, waarvan werd aangenomen, dat deze voorgoed tot het verleden behoorden. AIDS, BSE, de Bijlmerramp, dioxinekippen, Legionella, en de ernstige gebeurtenissen in Enschede en Volendam hebben ons wakker geschud. Onze gezondheid en veiligheid worden niet zo absoluut beschermd als we dachten

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft daarom de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg gevraagd een advies uit te brengen over deze moderne gezondheidsrisico’s. De Raad moet kijken naar:

  • wat ons in dit opzicht te wachten staat;
  • of en hoe we deze bedreigingen kunnen meten en afwegen tegen mogelijke voordelen;
  • of en hoe we de risico’s kunnen voorkómen en minimaliseren;
  • hoe we openlijk met deze gezondheidsbedreigingen omgaan;
  • hoe we als risico’s toch optreden deze zo goed mogelijk moeten bestrijden in hun nadelige effecten;
  • hoe de lange termijneffecten zo goed mogelijk kunnen worden aangepakt;
  • hoe de maatschappelijke regeling van de schadeloosstelling er uit moet zien.
  • Bij al deze onderwerpen is de verantwoordelijkheidsverdeling tussen overheid, maatschappelijke organisaties en de burgers in het geding.

Uiteenlopende gezondheidsrisico’s

Door de grote publieke en politieke aandacht voor dit onderwerp, zijn al veel initiatieven genomen om deze problematiek op één van deze onderdelen aan te pakken. Daarbij zijn, omdat het om gezondheidsrisico’s van zeer uiteenlopende aard gaat – rampen, infectieziekten, voedselveiligheid, milieu- en klimaatverandering, verkeersveiligheid, ongezonde arbeidsomstandigheden – veel verschillende ministeries en maatschappelijke groeperingen en initiatieven betrokken. In het advies probeert de Raad deze in hun onderlinge samenhang te presenteren en aan te geven, hoe men zaken beter op elkaar kan afstemmen en waar belangrijke lacunes liggen.

Achtergrondstudies

Bij het advies zijn twee achtergrondstudies uitgebracht. Eén handelt over de aansprakelijkheid en de verzekerbaarheid van gezondheidsrisico’s in het algemeen, uitgevoerd door het Instituut METRO te Maastricht, en de andere over de huidige stand van zaken met betrekking tot de voedingsgerelateerde gezondheidsrisico’s, uitgevoerd door het RIKILT te Wageningen. De Sociaal Economische Raad heeft tegelijkertijd een advies voorbereid met als onderwerp ‘Risico’s, externe determinanten en het bedrijfsleven’.