Tijdens de coronacrisis hebben patiënten en zorgverleners noodgedwongen in korte tijd veel nieuwe ervaringen opgedaan met digitale zorg. Vooral het gebruik van beeldbellen heeft een enorme vlucht genomen. Waar innovaties de afgelopen jaren moeizaam van de grond kwamen, was er door de coronacrisis vaak geen andere keus.
In dit advies beantwoordt de RVS de vraag die het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport tijdens de coronacrisis stelde: hoe zij de snelle en zinvolle ontwikkelingen van digitale zorg op een goede manier kan continueren. Dat is een urgente vraag nu fysiek contact weer vaker mogelijk is.
Waarom dit advies?
Nu de beperkende maatregelen langzaam weer worden afgebouwd, is fysiek contact ook weer vaker mogelijk. Het is belangrijk te voorkomen dat zinnige vernieuwingen en geleerde lessen niet verloren gaan. Tegen die achtergrond heeft het ministerie van VWS de RVS de volgende adviesvraag gesteld:
Wat is er nodig om de snelle en zinvolle ontwikkelingen op het gebied van digitale zorg op afstand die nu (ten tijde van de coronacrisis) worden ingezet, ook in de toekomst op een goede manier te continueren?
De Raad richt zich in dit advies – naast de brede ervaringen met beeldbellen – in het bijzonder op ontwikkelingen op het gebied van telebegeleiding voor chronische patiënten en patiënten die revalideren van een operatie in de curatieve zorg. Daarnaast kijken we specifiek naar ontwikkelingen op het gebied van digitale zorg in de huisartsenpraktijk. Onderlinge informatie-uitwisseling tussen zorgverleners, de ontwikkeling van de CoronaMelder en consumenten ehealth, zoals leefstijlapps, vallen buiten de scope van dit advies.
Dit advies is in korte tijd tot stand gekomen om het momentum dat ten tijde van de coronacrisis is ontstaan niet voorbij te laten gaan. We hebben een zo goed mogelijk beeld gevormd van de ontwikkelingen van de afgelopen maanden. Ten eerste door burgers en professionals te bevragen in de periodieke raadplegingen van de RVS tijdens de coronacrisis. Ook hebben we in een reeks interviews ervaringen en reflecties opgehaald bij mensen die dagelijks met het thema bezig zijn, als onderzoeker, in de praktijk van zorg of hulp, of vanuit bestuurlijk of beleidsmatig perspectief. Daar waar mogelijk hebben we ons gebaseerd op recente onderzoeken en inventarisaties die door anderen zijn uitgevoerd. Ten slotte is waardevolle input opgehaald bij de leden van VeRS, het talentennetwerk van de RVS. Hierbij bouwden we voort op eerdere adviezen die wij over het thema hebben uitgebracht. En op de signalementen van het drieluik ' De ethiek van e-health' van het Centrum voor Ethiek en Gezondheid.
Op 3 december gingen de RVS, NZa en ZIN met onder andere zorginnovators, zorgverleners en adviseurs in gesprek over het vervolg van digitale zorg. Dit volgde naar aanleiding van verschillende recente adviezen over digitale zorg van deze partijen. De deelnemers deelden hun visie op wat zij nodig hebben om digitale zorg beter te kunnen toepassen, ontwikkelen of inbedden. Voornaamste conclusie: er is vooral behoefte aan domeinoverstijgende vormen van bekostiging én aan de mogelijkheid om van anderen te kunnen leren en hierop voort te bouwen. We publiceerden hierover een uitgebreid verslag voor VWS. Bekijk de afsluiting van de digitale dialoog terug.