Hoor mij nou!

Wat goede zorg is, is afhankelijk van de behoeften en omstandigheden van de unieke patiënt. De voorkeuren en context van de patiënt moeten daarom leidend zijn in het besluitvormingsproces met de arts. In dit advies beantwoordt de RVS de vraag die het ministerie van VWS in februari 2020 stelde: Wat is er nodig om – in geval van een complexe zorgvraag – te komen tot een uitkomstgericht besluitvormingsproces, dat uitgaat van wat daadwerkelijk belangrijk is voor de desbetreffende patiënt? Bij complexe zorgvragen gaat het om vragen naar lichamelijke, sociaalmaatschappelijke én psychische zorg.

Arts in gesprek met patiënt

Focus van dit advies

Op verzoek van het ministerie van VWS focust de Raad met dit advies op complexe zorgvragen die via de huisarts in het ziekenhuis terecht komen. Problemen zijn complex wanneer er sprake is van een opeenstapeling van zorgbehoeften op meerdere terreinen. Ze hebben vaak geen duidelijk begin- of eindpunt. De betrokken hulpverleners en organisaties uit de verschillende domeinen werken met uiteenlopende doelstellingen, instrumenten en budgetten. Hierdoor kunnen patiënten met complexe problemen het overzicht van hun zorg en ondersteuning verliezen. In dit advies doet de Raad aanbevelingen voor een benadering waarbij de behoeften en omstandigheden van hulpvragers het best worden gehoord en erkend.

Infographic die laat zien dat de RVS 2 verschillende hulproutes adviseert voor mensen met enkelvoudige en mensen met complexe problemen
Beeld: RVS

Goede ondersteuning van mensen met complexe problemen

Goede zorg ondersteunt mensen met complexe problemen, zodat zij volgens hun eigen waarden kunnen leven, zich naar vermogen kunnen ontwikkelen en zeggenschap houden over hun eigen situatie. Het aantal patiënten met complexe problemen wordt geschat op 10% van de verzekerden in Nederland. Door de zorg af te stemmen op het leven van de persoon en zijn of haar omgeving, kunnen escalaties worden voorkomen en kosten binnen en buiten de zorg worden bespaard.

Aanbevolen routekaart voor mensen met complexe problemen: samen begrijpen, proberen, leren en reflecteren
Beeld: RVS

Totstandkoming van dit advies

VWS stelde deze vraag in het kader van de ontwikkeling van Uitkomstgerichte Zorg 2018-2022 en het bevorderen van gezamenlijke besluitvorming. Hierover maakte het ministerie afspraken met de partijen van het hoofdlijnenakkoord Medisch-Specialistische Zorg. De RVS heeft een zo goed mogelijk beeld gevormd van deze ontwikkelingen en de rol van patient empowerment daarin. Daarbij hebben we vooral gekeken naar de behoeften van mensen met complexe problemen in het licht van die ontwikkelingen.

We hebben diverse expertmeetings georganiseerd met ervaringsdeskundigen, zorgverleners, zorgverzekeraars en wetenschappers. Ook hebben we ons verdiept in praktijkvoorbeelden waar oplossingen worden gezocht voor de vraag van VWS. Ervaringen uit het dagelijks leven van betrokkenen hebben ons steeds geïnspireerd.

We hebben zo veel mogelijk kennis genomen van recente publicaties op het gebied van Uitkomstgerichte zorg, Samen Beslissen en patiënt empowerment. Ten slotte is waardevolle input opgehaald bij VeRS en KennisRing . Hierbij bouwden we voort op eerdere adviezen en andere publicaties die wij over het thema hebben uitgebracht.

Hoe ver zijn we met dit advies?

Projectteam