Numerus fixus geneeskunde: Loslaten of vasthouden

Om het tekort aan artsen en de groeiende zorgvraag op te lossen, vindt de RVZ het noodzakelijk veranderingen in de organisatie van de medisch specialistische zorg aan te brengen, de instroom in de vervolgopleidingen tot specialist te vergroten en de numerus fixus voor de initiële opleiding geneeskunde over vijf jaar los te laten.

Welk probleem lost dit advies op?

De zorgvraag neemt toe en er is een tekort aan sommige soorten medisch specialisten. Dat tekort is vooral nijpend bij de minder populaire richtingen, zoals ouderengeneeskunde. De RVZ wil aan de toenemende vraag tegemoet komen door een gereguleerde uitbreiding van het aantal medisch specialisten; meer profielartsen en andersopgeleide zorgprofessionals; en zwaarder inzetten op functiedifferentiatie en taakherschikking.

Wat zijn de gevolgen voor de consument?

Een goede kwaliteit van zorg, een betere dienstverlening en een grotere klantvriendelijkheid. Afschaffen van het nationale lotingsysteem betekent voor burgers die arts of specialist willen worden dat niet alleen cijfers, maar ook motivatie en competenties in de selectie betrokken kunnen worden.

Wat zijn de gevolgen voor de zorgverlener?

De werkdruk vermindert en artsen krijgen meer keuzemogelijkheden op de arbeidsmarkt. Raden van Bestuur van instellingen kunnen beter sturen op kwaliteit van zorg en het aantal benodigde specialisten.

Wat zijn de gevolgen voor de zorgverzekeraar?

Meer mogelijkheden om selectiever in te kopen.

Wat kost het?

De marginale kosten per initiële opleidingplaats zijn € 123.000 en de integrale kosten € 167.000. De subsidiebedragen voor de vervolgopleidingen lopen sterk uiteen. Voor de opleiding tot psychiater is het subsidiebedrag € 43.000 als de opleiding geschiedt in een GGZ-instelling en € 118.000 als de opleiding geschiedt in een ziekenhuis. Voor de opleiding tot huisarts is ongeveer € 70.000 subsidie beschikbaar. Het totale subsidiebedrag voor de medische vervolgopleidingen is circa 1 miljard euro per jaar. De totale kostenstijging voor het Rijk als gevolg van de voorstellen hangt af van keuzes die worden gemaakt.

Wat is nieuw?

Het nationale lotingsysteem wordt vervangen door 100% decentrale selectie. Universiteiten krijgen de mogelijkheid om extra Nederlandse en buitenlandse studenten op te leiden, bovenop het aantal door de overheid bekostigde opleidingsplaatsen. Specialisten in opleiding gaan zelf meebetalen aan de opleiding.

Aanbevelingen van de Raad aan de ministers van VWS en OCW

Arbeidsmarkt

  • Meer specialisten en meer variatie in functies
  • Nieuwe beroepen en taakherschikking
  • Ziekenhuisbesturen ‘in the lead’

Vervolgopleidingen

  • Tripartite financiering / kostprijsberekening urgent
  • Ander capaciteitsorgaan
  • Maatschappelijke sturing

Afschaffen numerus fixus over vijf jaar

  • Lotingsysteem vervangen door 100% decentrale selectie
  • Nu starten met voorbereiding (wetgeving, universiteiten)
  • Meteen instroom verruimen van 2850 naar 3100

Het advies is voorbereid door een projectgroep onder leiding van mevrouw mr. G.P.M. (Gerda) Raas. De verantwoordelijke raadsleden voor het advies waren mevrouw drs. M. (Marjanne) Sint, mevrouw” prof. dr. D.D.M. (Didi) Braat”:/over-de-raad/raadsleden/mw.-prof.-dr.-d.d.m.-didi-braat en prof. drs. M.H. (Rien) Meijerink.