De derde coronaraadpleging ‘Goed en gezond (samen)leven’ richtte zich op de omschakelijking van (intelligente) lockdown naar een soepeler regime. Raadslid Pieter Hilhorst schreef een blog over de resultaten.
Tegenstrijdige resultaten
Ik vind het opvallend dat de woorden ‘Rustig’ en ‘Voorzichtig’ domineren in de resultaten van de derde coronaraadpleging van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Aan de peiling deden 1.953 mensen mee. Deze raadpleging over andere de zorgen en omgeving van deelnemers leidde tot verrassende en soms tegenstrijdige resultaten.
Wennen aan het gevaar
We hebben mensen gevraagd of zij in hun omgeving veel zorgen om gezondheid ervaren. De gemiddelde score is 3,9, op een schaal van 1-5. Deze score was bij de eerste raadpleging 3,3 en is ondertussen dus gedaald. Hetzelfde geldt voor de vraag of de mensen in hun omgeving zich eenzamer voelen: deze is gedaald van gemiddeld naar 3,8 naar 3,1. Terwijl mensen in hun omgeving dus nog steeds eenzaamheid en zorgen om gezondheid ervaren, doen deze dalingen mij wel denken dat mensen langzamerhand wennen aan het gevaar.
Ouderwetse conflicten keren terug
We hebben ook open vragen aan de respondenten gesteld. In die antwoorden signaleer ik een paradox. Je zou verwachten dat de onderlinge omgang ontspannener wordt wanneer mensen zich minder zorgen maken over gezondheid en eenzaamheid. Maar de antwoorden op de open vragen laten juist een ander beeld zien. Met het wennen aan het gevaar komen ook de ouderwetse conflicten terug. Zo geven respondenten aan dat ze in familiekring eigen afspraken maken over regels, maar dat ze zich op hun werk of op bezoek in een verpleeghuis moeten schikken naar de regels van anderen. En dat levert irritatie op. De ruimte die in het begin van de coronacrisis was ontstaan om dingen anders te doen, neemt weer af. Ook hier brengt een normalisering dus weer oude conflicten terug.
Zorgen
Verschillende respondenten noemen het sluiten van verpleeghuizen een ‘dat-nooit-meer’-maatregel. Respondenten maken zich zorgen om toenemend verzet tegen de regels. Veel van hen geven aan zich aan de regels te houden, terwijl zij dat bij anderen niet zien. Respondenten merken ook op dat top-down sturen, sturen op eigen belang van de organisatie en de administratiedruk terug van weggeweest zijn. Terwijl het gevaar went, ontstaan er dus nieuwe zorgen.
Waardering voor het nieuwe
Tegelijkertijd zie ik dat niet alles teruggaat naar het oude. Digitaal werken wordt gewaardeerd- hoewel ook het gesprek bij het koffieautomaat zeker wel wordt gemist. Het motto lijkt te worden: 'Online als het kan, op pad als het moet'.