Met de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen op de plank bereidt politiek en ambtelijk Den Haag zich voor de verkiezingen van 29 oktober 2025.  Als strategisch adviesorgaan voor regering en parlement & inspirerend raadgever voor Nederland is een aantal van onze adviezen extra relevant voor de aankomende periode. De afgelopen tijd hebben wij adviezen geschreven over onderwerpen die in veel programma’s terugkomen: het belang van de regio, vergrijzing, het zorgstelsel en jeugd. Onderstaande adviezen zijn hier een selectie van.

Relevante adviezen:

Belangrijkste adviezen & aanbevelingen

Met het oog op de aankomdende verkiezingen willen wij hier kort de voornaamste aanbevelingen samenvatten die voortkomen uit de onderstaande adviezen. Bekijk de uitgebreide adviezen en aanbevelingen via de links.

Elke regio telt!:

Regio’s in Nederland verschillen aanzienlijk van elkaar. Verschillen in bijvoorbeeld landschap en regionale cultuur geven Nederland karakter, maar veel andere verschillen tussen regio’s zijn onwenselijk. Het tegengaan hiervan vergt stevige veranderingen in het rijksbeleid.

Belangrijkste aanbevelingen:
Voor het realiseren van brede welvaart in heel Nederland.

  • Herijk de reguliere beleids-en investeringslogica van het Rijk;
  • Investeer in langjarige programma’s voor regionale ontwikkelingen;
  • Werk aan vitale relaties tussen regio’s en rijksoverheid.

Het rimpeleffect

Onze samenleving veroudert in rap tempo: we worden niet alleen ouder, we worden ook ánders oud. Deze veroudering raakt alle generaties en domeinen; het roept fundamentele vragen op over hoe we met elkaar willen samenleven, zorgen en werken.

Wat vraagt dit?

  • samenlevingsbreed en samenlevingsgericht naar de opgaven kijken
  • een aanpak gericht op samenhang in en meervoudigheid van oplossingen
  • meer opgavegericht sturen

Met de stroom mee:

Met het huidige zorgstelsel krijgen burgers niet de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben. Dit geldt nu al voor groepen die veel én verschillende typen zorg gebruiken, maar zal in de toekomst voor steeds meer mensen gelden. Het huidige zorgstelsel draagt in belangrijke mate bij aan dit probleem. Daarom geeft het advies ‘Met de stroom mee’ aan wat er moet veranderen in het zorgstelsel om goede zorg voor iedereen toegankelijk te houden. Dit advies bevat drie transities met concrete voorstellen die noodzakelijk zijn voor een toekomstbestendig zorgstelsel.

Belangrijkste aanbevelingen:

  • Van concurrentie en fragmentatie naar samenwerking en vereenvoudiging;
  • Van individuele verantwoordelijkheid naar gedeelde verantwoordelijkheid;
  • Van gefixeerd en gesloten naar open en leren.

Kinderen uit de knel

Om kinderen gezond en veilig te kunnen laten opgroeien, moeten we meer én expliciet aandacht hebben voor de belangen van kinderen. Oog hebben voor hun belangen juist in de levensdomeinen van ouders én sterke sociale netwerken zijn cruciaal om problemen bij kinderen te voorkomen. Een duurzaam en (financieel) houdbaar jeugdstelsel kan alleen worden gerealiseerd als de belangen van kinderen ook buiten de jeugdhulp vooropstaan.

Belangrijkste aanbevelingen:

  • Het welzijn en de belangen van kinderen voorop
  • rechten en belangen van kinderen institutioneel versterken
  • Versterken via informele structuren: gerichter inzetten op versterken van sociale netwerken

Op de rem!

In Nederland staat de mentale gezondheid van velen onder druk.  We leven in een ‘hypernerveuze samenleving’ waarin prestatiedruk, versnelling en individualisme zijn doorgeschoten. Mentale gezondheid is een samenlevingsprobleem, daarom spreken we over mentale Volksgezondheid.  Om tot een meer ontspannen samenleving te komen pleit de Raad voor meer verbinding, verscheidenheid en alledaagse vertraging. 

5 aanknopingspunten om hiertoe te komen:

  • Start nu de sociaal-culturele verandering die nodig is
  • Erken en omarm onzekerheid en onwetendheid in het ontwikkelen van organisatie- en overheidsbeleid
  • Beleg de grotere maatschappelijke opdracht om de noodzakelijke verbinding, verscheidenheid en vertraging te implementeren in structureel landelijk beleid en financiering
  • Maak waar mogelijk al ruimte in (lokaal) beleid voor verbinding, verscheidenheid en vertraging
  • Ontwikkel overheidsbeleid expliciet gericht op het verbeteren van de mentale volksgezondheid

Contact

Wilt u in het kader van de verkiezingen meer informatie, omdat u bijvoorbeeld meer wilt weten over één specifieke transitie of aanbeveling? Of omdat u één van de Raadsleden wilt uitnodigen voor een debat? Neem dan hier contact met ons op.