Schurende stelsels

Schurende stelsels

Steeds meer mensen krijgen door meervoudige of chronische problemen te maken met meerdere stelsels van zorg en ondersteuning. Die stelsels en systemen sluiten niet altijd goed op elkaar aan. De juiste hulp krijgen is dan moeilijk of frustrerend. Dat leidt tot verlies aan publiek vertrouwen en solidariteit. Wat leren we daarvan? En wat is een perspectief voor de toekomst?

De Raad wil het debat daarover richting geven vanuit het perspectief van een veranderende samenleving. Wij richten ons in ieder geval op deze onderwerpen: 

Verschillende wettelijke kaders

De overheid heeft het aanbod van zorg en ondersteuning ondergebracht in verschillende wettelijke kaders. Die stelsels verschillen van aard, bijvoorbeeld in doelstelling en toegang. Ze sluiten daardoor niet altijd goed op elkaar aan en samenwerking tussen de verschillende stelsels verloopt vaak moeizaam.

Vertrouwen in de stelsels onder druk

Juist kwetsbare mensen lijden hieronder (Complexe problemen, eenvoudige toegang, RVS). Niet iedereen vindt (op tijd) passende zorg of hulp. Hulpverleners zijn veel tijd kwijt aan afstemming en administratie. Terwijl burgers moeite hebben de waarde en bedoeling achter de stelsels te begrijpen (Zorgen voor burgers: onderzoek naar knelpunten bij de toegang tot zorg, Nationale Ombudsman). Dat schaadt de legitimiteit en het vertrouwen in de overheid en zorgstelsels (Zorg en onbehagen in de bevolking, SCP).

Individueel en maatschappelijk knelpunt

Nederlanders zijn steeds minder bereid om mee te betalen aan collectieve voorzieningen, juist nu de kosten van de zorg stijgen (Solidariteit in de gezondheidszorg; opvattingen over zorgpremie en leefstijl, CBS). Burgers hebben onvoldoende het gevoel mee te kunnen beslissen over hoe hun zorg of ondersteuning is geregeld. Schurende stelsels vormen zowel een groot probleem voor individuele burgers als voor de samenleving.